တၢ်ဃုထၢအနံၤတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖး (Election Day Voting)

မၤလိန့ၢ်မ့ၢ်နကလဲၤဟ့ၣ်တၢ်ဖးဖဲလဲၣ်,ဘၣ်ဟဲစိာ်တၢ်မနုၤလဲၣ်,မ့ၢ်တၢ်ကမၤန့ၢ်တၢ်မၤစၢၤဖဲလဲၣ်ဒီးနခွဲးယာ်ဒ်ပှၤဟ့ၣ်တၢ်ဖးတဂၤအသိးမ့ၢ်နုၤလဲၣ်လၢ ကဘျံးပၤတဘ့ၣ်အံၤအလိၤတက့ၢ်. 

တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအလီၢ်ဒီးအဆၢကတီၢ် 

ဃုသ့ၣ်ညါတၢ်လီၢ်လၢနဟ့ၣ်တၢ်ဖးန့ၣ်တက့ၢ်. တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအလီၢ်အါတက့ၢ်န့ၣ်အိးထီၣ်အသးဖဲဂီၤ 7 နၣ်ရံၣ်တုၤဟါ 8 နၣ်ရံၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်ဟဲစိာ်တၢ်မနုၤလဲၣ်

ဖဲနမ့ၢ်ဆဲးလီၤဃာ်မံၤကဟ့ၣ်တၢ်ဖးဒီးနကတီၢ်အံၤတၢ်အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲနီၢ်ဂံၢ်န့ၣ်,နတလိၣ်ဟဲစိာ်နက့ၢ်ပနီၣ်အတၢ်အုၣ်သးဘၣ်.ဖဲနမ့ၢ်ကလိၣ်မၤသီထီၣ်နတၢ်ဆဲးလီၤမံၤန့ၣ်,နကလိၣ်ဒုးနဲၣ် တၢ်အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲအတၢ်အုၣ်သးတချုးနဟ့ၣ်တၢ်ဖးန့ၣ်လီၤ.

မၤန့ၢ်တၢ်မၤစၢၤလၢတၢ်ကဟ့ၣ်တၢ်ဖး 

ကျိၤကျဲအိၣ်အါဘိလၢတၢ်ကမၤန့ၢ်တၢ်မၤစၢၤဖဲနဟ့ၣ်တၢ်ဖးအခါန့ၣ်လီၤ. နဟဲကိးပှၤတဂၤလၢကမၤစၢၤနၤ,ဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢတၢ်ဃုထၢအပှၤစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်,သူစဲးဖီကဟၣ်လၢကမၤစၢၤနမၤနီၣ်နတၢ်ဖးအလံာ်က့မ့တမ့ၢ်တုၤဒၣ်လဲာ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးလၢနသိလ့ၣ်အလိၤန့ၣ်လီၤ. 

တၢ်မၤစၢၤလၢဟံၣ်ဖိဃီဖိ,တံၤသကိးမ့တမ့ၢ်ဟံၣ်ခိၣ်ဟံၣ်ဃၢၤတဖၣ်

နဟဲကိးနဟံၣ်ဖိဃီဖိ,တံၤသကိး,ဟံၣ်ခိၣ်ဟံၣ်ဃၢၤမ့တမ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢ်လၢ်လၢနဃုထၢကမၤစၢၤနဟ့ၣ်တၢ်ဖးန့ၣ်သ့လီၤ. တၢ်ပာ်ပနီၣ်ထဲတမံၤမ့ၢ်နမၤန့ၢ်တၢ်မၤစၢၤလၢနတၢ်မၤကစၢ်,နပှၤမၤတၢ်ဖိအကရၢမ့တမ့ၢ်ပှၤဒိးဃုထၢထီၣ် သးအ၀ဲၤဒၢးအပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်အအိၣ်တသ့ဘၣ်. 

ပှၤမၤစၢၤနၤမၤစၢၤနၤလၢတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအကျိၤအကွာ်ကိးခါဒဲးအဂီၢ်သ့,ပာ်ဃုာ်လဲၤဃုာ်လၢတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအဒၢးဖိအပူၤန့ၣ်သ့လီၤ. သနာ်က့,ပှၤမၤစၢၤတၢ်ထဲဒၣ်ကွဲးနီၣ်န့ၢ်တၢ်လၢပှၤဟ့ၣ်တၢ်ဖးသၢဂၤအဂီၢ်ဧိၤသ့လၤ. နဒုးနဲၣ်နတၢ်ဖးအလံာ်က့ဆူတၢ်ဃုထၢအစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဂၤဒ်သိးအကသမံသမိးမ့ၢ်နမၤနီၣ်တၢ်န့ၣ်ဘၣ်တဘၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်သ့လီၤ. 

ပှၤမၤစၢၤတၢ်တဖၣ်တၢ်တပျဲအီၤလၢအကလုၢ်ဘၢနတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးမ့တမ့ၢ်တဲဘၣ်ပှၤအဂၤဒီးမ့ၢ်နဟ့ၣ်တၢ်ဖးဒ်လဲၣ်န့ၣ်တသ့ဘၣ်. 

တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးလၢကျဲကပၤ 

ဖဲနပာ်တ့ၢ်နသိလ့ၣ်ညီညီမ့ၢ်တသ့လၢတၢ်ကနုာ်လီၤဆူတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအလီၢ်ဘၣ်ဒီး,နဃ့ထီၣ်လၢတၢ်ကဟဲစိာ်န့ၢ်နၤဒီးတၢ်ဖးအလံာ်က့န့ၣ်သ့လီၤ. တၢ်အံၤတၢ်သ့ၣ်ညါအီၤဒ်ကျဲကပၤတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးန့ၣ်လီၤ. 

တၢ်ဃုထၢအစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်လၢထံရူၢ်ကီၢ်သဲးကရၢမိၢ်ပှၢ်ခံဖုကဟဲစိာ်လံာ်တၢ်ဖးအက့ဆူနသိလ့ၣ်အအိၣ်လီၤ. ဖဲနမ့ၢ်ကလိၣ်ဆဲးလီၤမံၤမ့တမ့ၢ်မၤသီထီၣ်က့ၤနတၢ်ဆဲးလီၤမံၤန့ၣ်,အ၀ဲသ့ၣ်ကဟဲစိာ်စ့ၢ်ကီးလံာ်ပတံထီၣ်တဘ့ၣ်လီၤ. 

ဖဲနဟ့ၣ်တၢ်ဖးမ့ၢ်၀ံၤ,တၢ်ဃုထၢအစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်ကဟဲစိာ်နုာ်က့ၤနတၢ်ဖးအလံာ်က့ဆူတၢ်ဒွဲပူၤလၢနဂီၢ်ဒီးပာ်လီၤအီၤလၢတၢ်ဖးအလံာ်က့အဒၢပူၤန့ၣ်လီၤ. 

တၢ်မၤစၢၤလၢစဲးလၢအမၤနီၣ်တၢ်ဖးအလံာ်က့

တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအလီၢ်အါတက့ၢ်အိၣ်ဒီးစဲးလၢအမၤနီၣ်တၢ်ဖးအလံာ်က့လၢနဂီၢ်သ့လီၤ. အဟ့ၣ်နၤဒီးတၢ်သဒံၣ်သဒၢဖဲနမ့ၢ်တအဲၣ်ဒိး(မ့တမ့ၢ်ဃုထၢလၢတဟ့ၣ်တၢ်ဖးဒီး)ထိၣ်ဒံးဘိတဘိအခါန့ၣ်လီၤ. 

စဲးအံၤအိၣ်ဒီးတၢ်အမဲာ်သၣ်လၢအပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဖးအလံာ်က့လၢအဒိၣ်မ့တမ့ၢ်ကွဲးလီၤအသးလၢတၢ်အိၣ်ဖျါလၢအလီၢ်ခံလၢအလီၤဆီဖးဒိၣ်န့ၣ်လီၤ.အဖးန့ၢ်နၤဒီးတၢ်ဖးအလံာ်က့ခီဖျိနီၣ်ဒီနၣ်န့ၣ်သ့လီၤ. 

နမၤပှဲၤနတၢ်ဖးအလံာ်က့လၢတၢ်သူပှၤမဲာ်တထံၣ်အဂီၢ်နီၣ်ပှီၢ်,တၢ်အမဲာ်ဖံးခိၣ်လၢတၢ်ထိးဘၣ်အီၤသ့မ့တမ့ၢ်ပီးလီလၢတၢ်စူးဒီးအူထီၣ်တဖၣ်န့ၣ်သ့လီၤ. ဖဲနမၤနတၢ်ဃုထၢမ့ၢ်၀ံၤန့ၣ်,အကထုးထီၣ်န့ၢ်နၤဒီးနလံာ်တၢ်ဖးလၢအမၤပှဲၤပာ်လံအသးတဘ့ၣ်လီၤ. 

တၢ်မၤစၢၤလၢတၢ်ဃုထၢအစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အအိၣ် 

တၢ်ဃုထၢအစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်န့ၣ်အိၣ်၀ဲဒၣ်လၢကမၤစၢၤနၤလၢနတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးဒီတကတီၢ်ညါအဂီၢ်လီၤ. 

ဖဲနမ့ၢ်လိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢတၢ်ကမၤနီၣ်နလံာ်တၢ်ဖးအက့န့ၣ်,တၢ်ဃုထၢစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်လၢထံရူၢ်ကီၢ်သဲးအပၣ်တံၣ်ခံဖုမၤစၢၤသ့လီၤ. တၢ်တပျဲအ၀ဲသ့ၣ်လၢအကလုၢ်ဘၢနတၢ်ဃုထၢမ့တမ့ၢ်တဲဘၣ်ပှၤအဂၤလၢနဟ့ၣ်တၢ်ဖးဒ်လဲၣ်န့ၣ်တသ့ဘၣ်.

တၢ်တထီၣ်တၢ်မၤလၢတၢ်ကလဲၤဟ့ၣ်တၢ်ဖးအဂီၢ် 

နအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်လၢတၢ်တလဲၤထီၣ်တၢ်မၤလၢကဟ့ၣ်တၢ်ဖးအဂီၢ်လၢတအိၣ်ဒီးတၢ်တဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤအလဲ,နီၢ်တဂၤတၢ်အိၣ်ဘှံးလၢတၢ်မၤတစိၢ်တလီၢ်မ့တမ့ၢ်တၢ်လဲၤကသုၣ်ကသီအတၢ်ပျဲလၢကီၢ်စဲၣ်ဒီးကီၢ်စၢဖှိၣ်အတၢ်ဃုထၢခဲလၢာ်အဂီၢ်,ဒီးလီၢ်က၀ီၤတၢ်ဃုထၢတၢ်ရဲၣ်ကျဲၤပာ်အီၤဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်ခဲလၢာ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. 

နတၢ်မၤအကစၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ်နၤဒီးတၢ်အလဲလၢတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢနကလဲၤဟ့ၣ်တၢ်ဖး,ဖဲအမ့ၢ်လီၤဘၣ်လၢနဘၣ်မၤတၢ်အခါန့ၣ်လီၤ. နတၢ်မၤကစၢ်တဘၣ်မၢနသူနီၢ်တဂၤတၢ်အိၣ်ဘှံးလၢတၢ်မၤအတၢ်ပျဲမတ့မ့ၢ်တၢ်လဲၤကသုၣ်အဆၢကတီၢ်အတၢ်ပျဲဘၣ်(ကွၢ်ဘၣ်မံၣ်နံၣ်စိထၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီ204C.04 ဒီး 204C.08 Subd.1d) တက့ၢ်.

ထဲဒၣ်ဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢနကလဲၤဟ့ၣ်တၢ်ဖးအဂီၢ်ဒီးလဲၤဆူတၢ်မၤတက့ၢ်. 

နတၢ်မၤကစၢ်သမၢ,ပာ်ပနီၣ်မ့တမ့ၢ်မၤတံာ်တာ်ခွဲးယာ်တခါအံၤ,ပာ်ဃုာ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢနဃုထၢလၢနကလဲၤဟ့ၣ်တၢ်ဖးန့ၣ်တသ့ဘၣ်. 

နတၢ်မၤကစၢ်ကသံကွၢ်နၤလၢနကတဲဘၣ်အ၀ဲသ့ၣ်ဒီးတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢနကလဲၤဟ့ၣ်တၢ်ဖးဒီးမၢပှၤမၤတၢ်ဖိရဲၣ်ကျဲၤအတၢ်တထီၣ်တၢ်မၤလၢကမၤစှၤလီၤတၢ်ဖံးတၢ်မၤအလီၢ်အတၢ်လဲၤအသးတဘၣ်လီၢ်ဘၣ်စးအဂီၢ်သ့လီၤ. 

နဟ့ၣ်နတၢ်မၤအကစၢ်ဒီးလံာ်ပရၢတဘ့ၣ်အံၤအဒိ,လၢအရှဲပၠးနခွဲးယာ်လၢကဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢကလဲၤဟ့ၣ်တၢ်ဖးအဂီၢ်သ့လီၤ.

တၢ်မၤကစၢ်တဂၤလၢအလူၤသ့ၣ်ခါပတာ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီတခါအံၤအိၣ်ဒီးတၢ်ကမၣ်လၢအတလူၤပိာ်ထွဲမၤထွဲတၢ်အဃိလီၤ.တၢ်ကဒူးကဒ့ၣ်တခါလၢ်လၢ်လၢအအိၣ်ဟဲလၢပှၤမၤတၢ်ဖိအအိၣ်န့ၣ်တၢ်ကြၢးတီၣ်ထီၣ်အီၤဒီးကီၢ်ရ့ၣ်အပီၢ်ရီန့ၣ်လီၤ

သ့ၣ်ညါနခွဲးယာ်တဖၣ်

ဒ်ပှၤဟ့ၣ်တၢ်ဖးလၢမံၣ်နံၣ်စိထၣ်အပူၤတဂၤအသိး,နအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်အါမံၤ-မၤသ့ၣ်ညါနသးဒီးအီၤတက့ၢ်. 

• ဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢတၢ်မၤလၢကလဲၤဟ့ၣ်တၢ်ဖးတက့ၢ်
  နအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်လၢနတထီၣ်တၢ်မၤလၢကလဲၤဟ့ၣ်တၢ်ဖးလၢတအိၣ်ဒီးတၢ်ဟံးန့ၢ်ကွံာ်နတၢ်အလဲ,နီၢ်တဂၤတၢ်န့ၢ်အိၣ်ဘှံးလၢတၢ်မၤအတၢ်ပျဲမ့တမ့ၢ်တၢ်လဲၤကသုၣ်ကသီအတၢ်ပျဲအဆၢကတီၢ်န့ၣ်ဘၣ်.
  
  

• ဟ့ၣ်တၢ်ဖးဖဲနမ့ၢ်ရဲၣ်လီၤနသးတချုးဟါ 8 နၣ်ရံၣ်တက့ၢ်
  နအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်လၢတၢ်ကဟ့ၣ်တၢ်ဖးဖဲနမ့ၢ်ရဲၣ်လီၤနသးလၢတၢ်ကဟ့ၣ်တၢ်ဖးတဘျီလၢ်လၢ်တချုးဟါ 8 နၣ်ရံၣ်န့ၣ်လီၤ. 
  
  

• တၢ်ဆဲးလီၤမံၤဖဲတၢ်ဃုထၢအမုၢ်နံၤ 
  နအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်လၢတၢ်ကဆဲးလီၤမံၤလၢတၢ်ကဟ့ၣ်တၢ်ဖးဖဲတၢ်ဃုထၢအမုၢ်နံၤဖဲနဒုးနဲၣ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်သ့အခါ တၢ်အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲအနီၢ်ဂံၢ်အတၢ်အုၣ်သးလၢတၢ်လိၣ်ဘၣ်အီၤန့ၣ်လီၤ.
  
  

• ဆဲးလီၤမံၤလၢထးခိၣ် 
  နအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်လၢတၢ်ကတဲလီၤတံၢ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢထးခိၣ်လၢနမ့ၢ်မတၤလဲၣ်ဒီးသံကွၢ်ပှၤအဂၤတဂၤလၢကဆဲးလီၤန့ၢ်နမံၤဖဲနဆဲးလီၤမံၤမ့ၢ်တသ့ဘၣ်အခါန့ၣ်သ့လီၤ. 
  
  

• ဃ့န့ၢ်တၢ်မၤစၢၤ
  နအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်လၢတၢ်ကဃ့န့ၢ်တၢ်မၤစၢၤလၢပှၤတဂၤဂၤအအိၣ်,နာ်က့တဘၣ်မ့ၢ်ခၢၣ်စးလၢတၢ်မၤကစၢ်မ့တမ့ၢ်ပှၤမၤတၢ်ဖိအကရၢန့ၣ်ဘၣ်. 
  
  

• ဟဲကိးဖိသၣ်လၢတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအလီၢ် 
  နအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်လၢတၢ်ကဟဲကိးနဖိဆူတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအလီၢ်န့ၣ်လီၤ.
  
  

• ဟ့ၣ်တၢ်ဖးဖဲတၢ်မ့ၢ်တဒုးဃာ်နၤအခါတက့ၢ် 
  ဖဲနဟ့ၣ်တၢ်ဖးဖဲတၢ်စံၣ်ညီၣ်နၤလၢတၢ်မၤကမၣ်သဲစးအဒိၣ်အမုၢ်၀ံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်,အခဲအံၤနတအိၣ်လၢတၢ်ဒုးဃာ်အဖီလာ်န့ၣ်ဘၣ်. 
  
  

• ဟ့ၣ်ဘၣ်တၢ်ဖးဖဲနမ့ၢ်အိၣ်လၢတၢ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဖီလာ်တက့ၢ် 
  နအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်လၢတၢ်ကဟ့ၣ်တၢ်ဖးဖဲနမ့ၢ်အိၣ်လၢတၢ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဖီလာ်,မ့တမ့ၢ်ဘၣ်လၢစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဂၤထုးကွံာ်နခွဲးယာ်လၢတၢ်ကဟ့ၣ်တၢ်ဖးအခါန့ၣ်လီၤ. 
  
  

• ဟ့ၣ်တၢ်ဖးလၢတအိၣ်ဒီးတၢ်လုၢ်ဘၢတၢ်
  နအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်လၢတၢ်ကဟ့ၣ်တၢ်ဖးလၢတအိၣ်ဒီးပှၤနီတဂၤလၢတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအလီၢ်ကျဲးစၢးလုၢ်ဘၢနသးဒီးနတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးန့ၣ်လီၤ. 
  
  

• မၤန့ၢ်တၢ်ဖးအလံာ်က့အသီတဘ့ၣ်တက့ၢ်
  တချုးနဟ့ၣ်တၢ်ဖးဒီးနသ့ၣ်ညါလၢနမၤကမၣ်တၢ်လၢနတၢ်ဖးအလံာ်က့လိၤန့ၣ်နဃ့ထီၣ်အသီတဘ့ၣ်သ့လီၤ. 

• တီၣ်ထီၣ်တၢ်ကဒူးကဒ့ၣ်တခါ
  နအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်လၢတၢ်ကတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကဒူးကဒ့ၣ်လၢအကွဲးအသးတဘ့ၣ်ဖဲတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအလီၢ်ဖဲနသးမ့ၢ်တမုာ်ဒီးကျိၤကျဲလၢတၢ်မၤတၢ်ဃုထၢတခါအံၤအဖီခိၣ်အခါန့ၣ်လီၤ.
  
  

• ဟဲစိာ်တၢ်ဖးအလံာ်က့အဒိတဘ့ၣ်
  နအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်လၢတၢ်ကစိာ်နုာ်တၢ်ဖးအလံာ်က့အဒိတဘ့ၣ်လၢတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအဒၢးပူၤန့ၣ်လီၤ. 
  
  

• တၢ်ဟဲစိာ်ပှၤဟ့ၣ်တၢ်ဖးအခွဲးယာ်အလံာ်ကွဲးပာ်အသးတဘ့ၣ်
  နအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်လၢတၢ်ကဟဲစိာ်ပှၤဟ့ၣ်တၢ်ဖးအခွဲးယာ်အလံာ်ကွဲးပာ်အသး (Voter’s Bill of Rights) (Minnesota Statutes 204C.08, subd. 1b) အံၤဆူတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအဒၢးပူၤန့ၣ်လီၤ.